1st copy (in Greek) of edict of proconsul Pa[ullus Fabius
Pe]rsicus for Ephesos and province of Asia concerning Temple of
Artemis and other religious matters, with decree of Hellenes of
Asia; c. AD 44; found at Ephesos, with same text as Ephesos 228,
229, and 230: *FiE II no. 21 (* for ll. 69-77); Dörner, Der
Erlass passim; Smallwood, Doc.’s Gaius 380; Cébeillac, Quaestores
no. 14; *IEph 17 and Add. p. 1 (* for ll. 1-68); Migeotte,
L’emprunt public no. 90.
[ ]
FiE II no. 21
| 1 | Πα[ῦλλος Φάβιος Πε]ρσικός, |
| ποντ[ίφηξ, σωδᾶλις Αὐγ]ουστᾶλις, | |
| φράτερ ἀ[ρουᾶλις ․․․․․․․c.18․․․․․․․]ς Τιβερίου Καίσαρος | |
| 4/15 | {²Lines 4-15 are missing}² |
| 16 | [․c.4․]μασ[․․c.7․․] δὲ ἐσ[․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․60-65․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․] |
| ἐκκαθάρη [τ]ι̣ς τ̣ο̣ῦ πρότ[ερο]ν γεν[․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․53-56․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․] | |
| ἐνιαυτὸν τὸν ἴδιον [․․․c.10․․․]α[․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․50-55․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․] | |
| τοῦ συνεδρ[ί]ου. ὃν μὲν [․c.6․․]ίσῃ τ[․․] ἀπ[․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․42-48․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․ ἐπι]- | |
| 20 | τηδειότατο[ν ἂ]ν ὑμεῖν ἐγε[γόνε]ι. ἕτε[ρ]ο̣ν δὲ [․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․45-50․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․] |
| [․․․μ]ε̣τ̣[․c.6․․]οτα καὶ νῦν ἐξ ἀ̣νθ[υπα]τεία[ς ․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․45-50․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․] | |
| [․․․c.10․․․] ἑα̣υτῷ̣ τ[ῶν μ]ὲν περιο[․․]ω[․․․․․․․․․․․․․․․․․․․43-45․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․] | |
| [․․․․․․․․․c.23․․․․․․․․․․]εκα. εἰ δέ [τ]ινες [․․]ελε[․․․․․․․․․․․․․․․․․38-41․․․․․․․․․․․․․․․․․․] | |
| 24/37 | {²(Lines 24-37 are missing)}² |
| 38 | [ὑπέρμεγα δὲ πόλεως χρέος διὰ τοῦ ἐπικρίματος τούτου περικόπτειν προσῆκον· ἐπεὶ τὴν ἀπόδοσιν τῶν χρη]μ̣άτων δ[υσχερέ]α |
| [τῇ πόλει ἢ παντελῶς ἀδύνατον οἶδα, ἐὰν ἀπαριθμεῖν ν]ῦ[ν ἀνανκά]ζ[ηται, ἃ παρὰ τῶν ὠνησα]μένων ἔλ[αβεν], οὐ- | |
| 40 | [δὲν πλέον παρέχεσθαι τοῖς ἱερεῦσιν τὴν πόλιν ἀρέσκει ἢ] ἑκα[τοστ]ὴν [τῆς δεδομένης τό]τε τειμῆς κατὰ |
| [τὴν Οὐηδίου Πωλλίωνος διάταξιν τὴν καὶ ὑπὸ τοῦ θ]εοῦ Σεβαστο[ῦ συνφυλαχθεῖσαν· δι]δόναι δέ τι τῇ βουλῇ | |
| [τοὺς ἱερεῖς ἢ πάλιν ἐν μέρει παρ’ αὐτῆς λαμβάνειν οὐκ ἀρ]έ̣σ̣κ̣ε̣[ι μ]ο[ι. ὁμοίως ὅσοι ὄντες ἐλε]ύθεροι δούλων | |
| [δημοσίων ὑπηρεσίαν παρέχονται καὶ περισσῇ δαπάνῃ φορ]τίζο[υ]σιν τὰ [κοινά, ἀπ]ο[λυθῆναι ὀφείλειν δ]οκοῦσιν ὑποσταθέν- | |
| [των εἰς τὸν τόπον τῆς ὑπηρεσίας αὐτῶν δούλων δημοσίων.] ὁ̣μο]ίως [δημοσίους δούλους, οἵτινε]ς λέγονται βρέφη τοῦ | |
| 45 | [τυχόντος διαφόρου ὠνούμενοι τῇ Ἀρτέμιδι καθιεροῦν, ἵν’ ἐκ τ]ῶν προσό̣[δ]ω̣[ν αὐτῆς τρέφωνται οἱ δοῦλ]οι αὐτῶν, ἀρέσκει |
| [τοῖς ἰδίοις δούλοις αὐτοὺς παρέχειν τροφάς. ὁμοίως το]ὺς ἱε[ρονείκας, ὅσοι τῆς Ἀρτέμιδος ἱε]ροὶ εἰς τὸν τοῦ ὀψω- | |
| [νίου λόγον εἶναι λέγονται, τρέφεσθαι οὐκ ἀρέσκει ὑπὸ] τῆ̣ς Ἀρτέ̣[μιδος, ἀλλὰ τοσοῦτον λαβεῖν, ὅ]σ̣ον [κα]τ[ὰ] τὴν Οὐηδίο[υ] | |
| [Π]ω̣[λλίωνος διάταξιν ἐψηφί]σ̣θ[η. ὁμοίως μηδένα τῶν τῆς Ἀρτέμιδος ἱερέων ἢ τῶν ἐτησίων ἀρχόν]τω[ν ὑπὲρ τοῦ δημοσίου ἀρέσκει] | |
| χρήματα δανεί[ζεσθαι, εἰ] μὴ ὅσα ἐκ τῆς προσ[όδ]ου τ[ῆ]ς το[ῦ ἔ]το[υς τούτ]ου ἀπ̣οδοῦνα[ι δύναται·] ἐὰν δέ τι[ς] τὴν τοῦ [ἐπ]ιό[ντ]ος ἐ[νιαυ]- | |
| 50 | τοῦ πρόσοδον ὑπο[θῆτ]αι, τὴν τοῦ δ<ι>δομένου χ[ρ]ήματος πρᾶξιν δίδοσθαι τῷ δανιστῇ [ἀρέσκει.] |
| ὁμοίως ὅσα χρήματα ἀπολέλειπται τῇ πόλει ἢ μέρει τινὶ κ̣αὶ̣ [συστ]ήματι τῶν ἐν αὐτῇ, ταῦτα [δα]ν̣ε̣ίζεσ̣θαι τούτῳ τῷ νόμῳ, ᾧ̣ [κατελείφθη,] | |
| ἀρέσκει καὶ μὴ ὑπὸ τῶν ἀρχόντων εἰς ἄλλας χρεί[α]ς καὶ δ[απ]άνας μετάγεσθαι. ὁμοίως εἰς τοὺς πενταετ̣[η]ρ[ικ]ο̣[ὺς] ἀγῶν̣α̣ς μὴ̣ [πλ]έον | |
| ἀναλίσκεσθαι δηναρίων τετρακισχειλίων πεντακοσίων κ[α]τὰ τὴν Οὐηδίου Πωλλί[ω]ν[ος διάτ]α̣ξ̣ιν. ὁ[μοίως τ]οὺ[ς ὑμν]ω̣δοὺς | |
| ἀρέσκει, εἰς οὓς οὐκ ὀλίγον μέρος τῶν τῆς πόλεως ἀναλίσκεται πρ̣ο̣σ̣όδων, τῆς ὑπηρεσίας [ταύτ]ης ἀ̣π̣ολυ[θῆν]α̣[ι,] το[ὺς] ἐφήβο̣[υς] δ[έ,] | |
| 55 | ὧν καὶ ἡ ἡλικία καὶ ἡ ἀξία καὶ ἡ πρὸς τὸ μαθεῖν ἐπιτηδειότης τοιαύτῃ μᾶλλον ἁρμό̣ζ̣ει λ̣ειτουργίᾳ, [ταύτην χ]ω[ρὶς] ἀργυρίου |
| παρέχεσθαι τὴν χρείαν. ἵνα μέντοι μὴ δόξω πᾶσιν τοῖς πανταχοῦ ὑμνωδοῖς τοῦτο πεπο[ιηκέναι] τ[ὸ πρόκρι]μα, ὑπ[ε]ξαιροῦμα[ι] | |
| τοὺς̣ ἐν Περγάμῳ αὐτὸν τὸν θεὸν Σεβαστὸν ὑμνοῦντας ἐν τῷ ὑπὸ τῆς Ἀσίας κα[θιερ]ω[μέν]ῳ τ[εμ]έν[ε]ι̣, ὧν ἡ πρώτη | |
| σύνοδος οὐκ ἐ[πί]μισθος συνήχθη, ἀλλὰ ἐθελούσιος καὶ χωρὶ[ς] ἀργυρίου· διὸ καὶ ὁ θεὸς Σε[βα]σ[τὸς τὰ μετὰ ταῦτα] ψ̣ηφισθέντα | |
| φιλάνθρωπα α[ὐ]τοῖς εἰς τὴν διαδοχὴν τῶν ἐξ ἐκείνων γεννωμένων ἐτήρησεν, ἐ̣ξοδιάζεσθ̣α̣[ι δὲ τὸ εἰς] αὐ[τοὺ]ς ἀνάλωμα | |
| 60 | οὐχ ὑπὸ μόνων Περγαμηνῶν, ἀλλὰ ὑπὸ τ̣ῆς Ἀσίας ὅλης ἐκέλευσεν, λογισάμε[νος] βαρεῖα̣[ν ἔσεσθαι] μιᾷ πόλε̣ι τὴν τοιαύ- |
| την εἰσφοράν. ἠλευθερωμένην μέντοι τὴν Ἐφεσίων πόλιν τοῦ δαπανήματος [το]ύτου καὶ μετ[ε]νηνεγμένης τῆς ὑπηρεσ[ί]- | |
| ας κατὰ τὴν αὐτῶν γνώμην ἐπὶ τοὺς ἐφήβ[ο]υς προνοεῖν δεήσει, ὅπ̣ως ἐπιμελῶς καὶ μετὰ τῆς κ[α]θηκούσης φροντίδ̣[ος] | |
| οἱ ἔφηβοι τελ̣ῶσι τὴν χρε̣ί̣[αν, ὡς πρ]έπει το[ὺς τὸν θεῖον οἶκον] ὑ̣μ[ν]οῦντας. ἐπ[ε]ὶ δὲ [ἡ πάλα]ι ὀφε[ιλομένη ἰσουρά]νιος τ̣[ειμὴ] | |
| Ἰ̣ουλ̣ίᾳ̣ Σεβα̣[σ]τῇ [διὰ τοῦ] Σ[εβαστοῦ αὐτοκράτορος τοῦ εὐσεβεστάτου ἡμῶν καὶ κρατίστου] ἡγεμόν[ος ἀπεδόθη, ἀνανκαῖόν ἐστιν ἀξιοῦσθαι] | |
| 65 | τοὺς ἐκείνης ὑμνωδοὺς τῶν αὐτῶν δικαίων, [ὧν καὶ τ]οὺς θεοὺς Σεβαστοὺς [ὑμνοῦντας, ἐπε]ὶ νόμοις τ[ε ἱεροῖ]ς [τειμηθεῖσ]αν [πρὸ] τῆς ἀθανασίας |
| καὶ θεότητος ἠξ̣ίω̣σεν καὶ ἀπεθέωσεν α̣ὐτ[ὴν ἥ τε σύνκλητος κ]αὶ θεὸς Σεβαστ̣[ὸς ․․c.8․․․] ὁμοίως καὶ ἑτέρο[ις ἐπικυρῶσαι προσῆκ]ο[ν] τὰς τειμάς, | |
| [ἃς προσεφώνησεν] ὁ ἐπὶ τοῦ βήματος ἀνιών, ὧν το[ύτῳ τῷ] ἐπικρίματι ὑποτέτα[κται τὸ κεφάλαιον. ἔδοξεν τοῖς ἐπὶ τῆς Ἀσίας Ἕλλησιν προσ]- | |
| [φω]νίσαντος τὸ ἐπὶ τοῦ βήματος Ἀλεξάνδρου τ[οῦ ․․․c.11․․․․] ἐν τῇ Ἀσίᾳ ἐπὶ Γαΐου Ἰο[υλίου ․․․․․․c.16․․․․․․] ἀρχιερέως. εὐσεβ[ὲς] πρᾶ[γμα —]․ουσ․c.3․Ν[․]․[—]․․[—]․Σ | |
| ․c.5․ΣΤ̣Ι̣[․]․Ι̣․[․c.2․]․c.5․[․c.4․]Ι̣ΤΕ․[․c.3․]Λ̣․Ι̣[․c.3․] ․λιος̣ ὑπ̣ο[․c.4․]․c.5․[․c.2․]․[․c.2․]ο τειμ̣[—]ο̣․ κα̣ὶ τὸν ν[[․]․[—]ο̣υ̣[․c.4․]ιους σω̣[—]․[․] | |
| 70 | [—]Λ̣․[․]Ρ̣[․c.2․]․[․․c.7․․]ν̣ καὶ ι̣[․c.5․]ο̣[․]․ ἐπιφα̣ν̣ε̣στα̣τ[—] ․c.4․ ΕΠΑ̣․․[—]ου τῆς Ἀσίας Α̣[—]Κ[․]․[․]․[․c.3․]Ο[—]․Ε |
| ․․[․c.4․]․c.3․[—]․[․c.3․]․[․]ΠΟΛ[․c.3․]Υ[․c.2․]․․[․c.2․]ΤΗ․․․ [—]․c.5․[— ἀ]ρχιερέων ΠΑ̣․Λ̣[․c.2․]Ο․[․]․[․c.4․]Λ̣[․c.3․]․[—] ․[․c.2․]․c.2․ | |
| 72 | ΜΕ[—]ι̣ος Ο̣Ι̣․[․]Ε[․c.2․]․[․]․ΟΣ․Ν̣[—]․[․]․Λ̣․c.2․ ΝΙ̣Α̣ΥΤΟ․[—]․[․]Α̣ΝΟΣ[․]ΟΥ̣ΤΟΤΟ[—]ΙΛΕΙΝ ΖΟ̣[—] |
| ΜΗΝ̣Ε̣Ι̣Λ̣[—]․c.6․․[—] τὴ̣ν Λ̣ΙΤΗ̣Ν̣[—]․[․c.3․]․[—] ΟΥ․c.3․[—] | |
| ․․Ο̣Ν[․]․[․]ΤΑ̣Ι̣[—]․․[․c.5․]ν̣ εὐ̣σέβε̣ι̣α̣ν [․․]․[—]․c.4․[—]Σ[—] | |
| 75 | [—]Η̣Ν̣[—]Λ̣Υ[—] |
| [—] | |
| ΕΠ̣Ι̣[․c.5․]ους μένειν βούλομαι. |